XXI. mendearen hasiera
honetan gure ingurune hurbilenean gertatzen diren aldaketa azkarren eta sakonen
aurrean elementu iraunkor gutxi gelditzen zaizkigu erreferentzia gisa hartzeko.
Lana izan da horietako bat pertsona askorentzat azkeneko mende honetan zehar. Gizarte
industrial aurreratuak enpleguaren gizarte izan dira. Enpleguak ematen zigun
identitate bat eta bizitza proiektu bat aurrera eramateko bidea.( Bauman, 2002). Orain berriz pertsona askorentzat hori
apurtu da.
Langileak eta gizarteak
orokorrean aldaketa hauek sakonean lan harremanetan eta ibilbide pertsonaletan
eragina izango dutela badakite eta arriskua barneratu dute. Gaurko egoerak pertsona
askoren bizitza baldintzatu du. Richard Sennettek (2000) dioen bezala “Las
nuevas condiciones del mercado obligan a un gran número de personas a asumir
riesgos muy pesados aunque los jugadores saben que las posibilidades de
recompensa son escasas”(92. orri).
Langabeziaren arazoa ez da
klase edo talde konkretu bati egokitzen zaion arazoa, gaur egun edozein izan
daiteke langabezian. Enpresetan ematen diren pertsonalaren murrizketak edota
itxierak edozein kategoriatako langilea ukitu dezake.
Erantzukizun pertsonala da
gure errealitateak nagusitzen duen leloa, hau da pertsona bakoitzak izan behar
du norberaren ongizatearen erantzule. Merkatua da politika sozialik onena eta
laguntza karitatetik etorri behar du, solidaritate instituzionala alde batera
utziaz. Kontratu sozial modernoa natura egoeratik irteteko eta hiritar
bihurtzeko baliagarria zitzaigun bezala, gaur egungo kontratu neoliberalak
bazterketa prozesuak areagotzen ditu eta gizartea beste egoera natural batetara
darama non bertako partaide asko baztertuak diren (Zubero,2004).
Ekonomiaren malgutasunaren
aurrean ziurgabetasun indibidual gero eta handiago bat sentitzen dugu.
Komunitateak eta solidaritateak egin zituen ekarpenak joan den mendean alde
batera utzi direla dirudi. Ongizate estatua izan zen horietako bat eta gure
diskurtso indibidualistak norberak bere kabuz bizitza aurrera atera behar duela
dio. Baina gauden lekuan bagaude beste batzuen laguntzari esker izan zela ez
dezagun ahaztu.
-Bauman,
Zygmunt (2002) Modernidad líquida. Argentina. Fondo de cultura económica
-Sennett, R.(2000). La corrosión del carácter. Anagrama.
-Zubero,I.(2004).Trabajo
y ciudadanía. En El trabajo en el siglo XXI: perspectiva de futuro. (111-127).Ararteko,
Colección Jornadas sobre derechos humanos nº8. Gráficas Santamaria, S.A.
